Kehribar nedir logo  
KEHRİBARIN OLUŞTUĞU JEOLOJİK ORTAM

Milyonlarca sene önce, Dünyanın değişik yerlerinde, farklı Jeolojik Dönemlerde, iklimin tropik veya yarı tropik olduğu yerlerde, çok yoğun ve çeşitli flora ve faunanın bulunduğu çok büyük alanlar kaplayan ormanlar yeralmaktaydı. Yüksek boylu ağaçlar gittikçe yükselen sıcaklıklarında etkisiyle, reçine salgılamaları gereken durumlarda bol bol salgılama yaptılar. Üstüste gelen reçine salgılamalarıyla oluşan irili ufaklı reçine topakları yerçekimi etkisiyle ağaçlardan yere, orman tabanına düştüler ve şiddetli yağışların oluşturduğu sellerle, akarsuların denize ulaştığı yerlerde meydana gelen deltaların veya lagünlerin sığ sularına killi, siltli, kumlu tortulların (sediments) içine taşınarak, gömüldüler. Milyonlarca yıllık süreçte çöken deniz tabanı (epirojenez) ile derinleşen denizler veya oluşan lagünlerde de bu ortamlara taşınan sedimanlarla birlikte reçine parçaları da tortullar içinde yerini aldı. Yerin hareketleri sonucu zaman içinde ormanlık alanlarında, sularla kaplanarak gölsel ortamlara dönüşmesi söz konusu oldu. Kehribarın özgül ağırlığı tuzlu suyunkine yakın olduğu için kehribar topakları kısmen yüzerek veya sürüklenerek biraraya gelerek konsantrasyon oluşturdular. Bu ortamlara, akarsularla veya sellenmelerle, milyonlarca yıl boyunca taşınan çökel malzeme, ağaçlarla birlikte reçine topaklarını da örtmüştür. Yüzlerce bazen binlerce metre kalınlıkta sedimanın altında geçen milyonlarca yıl boyunca, artan basınç ve sıcaklığın yarattığı fiziko-kimyasal koşullarda (diyajenez), sedimanlar kayaca, reçine ise sertleşip taşlaşarak kehribara dönüşür. Yine koşullar uygunsa ormana ait ağaçlar kömür oluşumuna yol açabilir. Bu durumda, çok yatakta olduğu gibi, linyit seviyeleri içinde kehribar oluşumları gözlenebilir. Basınç etkisiyle ıslak kil, silt, şeyl ve kumtaşı içinde oksijen bulundurmadığı için kehribarı iyi muhafaza ederler.

 

 

 

Gene milyonlarca sene alan süreçte, orojenik (dağ oluşumu) hareketler sonucu, yeraltında kehribarın içinde bulunduğu formasyon yeryüzüne veya yeryüzüne yakın yerlere yerleşir. Erozyon sonucu kehribarin mostra vermesiyle, kehribar madenciliği yapanlar onun izini bulmuş olurlar.

Kehribar primer veya sekonder oluşumlu olarak bulunabilir. Primer oluşumlu kehribar, ilk yerleştiği tortulların oluşturduğu kayaçların içinde bulunur. Sekonder oluşumlu kehribar ise, akarsularla, denizin gelgit hareketleri ve dalgalarıyla, buzulların ve buzulların erimesiyle oluşan sularla, rüzgarla primer kehribarın uzaklara, bazen çok uzaklara taşınıp terkedildiği yerlerde bulunan kehribardır.

Dünyanın her yanındaki yataklar gözönüne alındığında, Karboniferden Pleistosene kadar geniş bir yaş aralığı gözlenir, ancak en yaygın olarak Kretase ile Tersiyer döneminde ve çoğunlukla linyit seviyeleri içinde rastlanırlar.

--> Başa dön <--
Kehribar Nedir? - Nasıl Oluşur?  
Kehribarın Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri
Kehribarın Yaşı

Kehribarın Anaları

Tarihte Kehribar
Kehribarın Oluştuğu Jeolojik Ortam
Kehribar Çeşitleri
Copal Nedir? Nasıl Oluşur?
Kehribar, Geçmişe Açılan Pencere:
İnklizyonlar
Kehribarda Saklı
Milyonlarca Yıllık Hikayeler
Baltık Kehribarı
Mavi Kehribar
Kehribar Mineral midir?
Kehribar Ölümsüz müdür?
Kehribarın Korunması
Kehribar, Sağlık, İlaç, İnanç
Kehribar ve Bilim Dünyası
Gerçek ve Taklit Kehribar
Kuyumculukta Kehribar
Kehribar ve Adları
Kehribar Ülkeleri
Kehribar Oda - Amber Room

 
 
Bu bilgiler Dinçer Tüzün tarafından düzenlenmiştir.
 
Tüm hakları saklıdır © 2008 - 2021